دانشگاه استانبول (Istanbul University) یک دانشگاه دولتی با مساحت 342926 مترمربع است که در سال 1453 در محله ی سلیمانیه ی استانبول تاسیس شد. دانشگاه استانبول، مدتی پس از فتح قسطنطنیه از سوی سلطان محمد فاتح و به عنوان یک مکتبخانه ی دینی تاسیس شد. در سال 1846 به دانشسرای عالی امپراتوری عثمانی تغییر نام داد و به عنوان یکی از مهمترین نهادهای امپراتوری عثمانی در تربیت معلمان دینی وابسته به امپراتوری عمل میکرد. در نهایت در سال 1933 به عنوان مدرنترین دانشگاه ترکیه تجدید حیات یافت و رسماً با نام دانشگاه استانبول در جهان به رسمیت شناخته شد. تا قبل از این تاریخ، در زبانهایی اروپایی به این دانشگاه، دانشگاه قسطنطنیه میگفتند. بنابراین، دانشگاه استانبول در آغاز یک مکتبخانه ی سنتی و دینی بود و پس از اصلاحات آتاتورک در ترکیه، به یک دانشگاه جامع علمی تبدیل شد. این دانشگاه به عنوان نماد ترکیه ی مدرن شناخته میشود و آتاتورک بارها از این دانشگاه و پیشرفتهای آن بازدید کرده و از آن به عنوان مکانی برای پیشرفت علمی و صنعتی ترکیه نام برده است. این دانشگاه، فارغ التحصیلان برجسته در سطح جهانی دارد که از آن میان میتوان به اورهان پاموک، نویسنده ی مطرح ترکیه و برنده ی جایزه ی نوبل ادبیات و نیز عزیز سانچار، برنده ی نوبل شیمی و نیز عبدالله گل، رئیس جمهور سابق ترکیه اشاره کرد.
شعبه ی اصلی دانشگاه استانبول، در میدان بیازیت، یکی از مکانهای تاریخی ترکیه قرار دارد که آثار و بناهای باستانی زمان امپراتوری روم هنوز در این مکان مشاهده میشود.
دانشگاه استانبول در میان دانشگاه های دولتی و عمومی ترکیه، در رتبه اول قرار دارد. در سالهای 2017 تا 2021، دانشگاه استانبول بارها از سوی موسسات آمریکایی و اروپایی به عنوان تاثیرگذازترین دانشگاه در حوزه ی مدیترانه و خاورمیانه شناخته شده است.
در رتبه بندی های دیگر، رتبه ی دانشگاه استانبول در سال 2021 به شرح زیر است:
- ARWU رتبه: 401
- CWTS رتبه : 355
- QS رتبه : 801
- RUR رتبه : 536
- USNWR رتبه : 714
دانشگاه استانبول، دارای 19 دانشکده و 100 موسسه ی پژوهشی، 2 دپارتمان، و 2 آموزشگاه است. دانشکده های دانشگاه استانبول در استانبول عبارتند از:
- دانشکده دندانپزشکی
- دانشکده پزشکی استانبول
- دانشکده پزشکی کَرَهپاشا
- دانشکده علوم سیاسی
- دانشکده داروسازی
- دانشکده دامپزشکی
- دانشکده حقوق
- دانشکده روزنامهنگاری
- دانشکده ادبیات و علوم انسانی
- دانشکده علوم
- دانشکده اقتصاد
- دانشکده آموزش و پرورش
- دانشکده جنگلداری
- دانشکده فنی و مهندسی
- دانشکده مدیریت بازرگانی
- دانشکده ارتباطات
- دانشکده شیلات
- دانشکده الهیات و معارف اسلامی
- دانشکده مدیریت کسب و کار
همچنین، دانشگاه استانبول، 2 دپارتمان به نامهای دپارتمان هنرهای زیبا و دپارتمان انفورماتیک دارد.
دانشگاه استانبول، 2 آموزشگاه بهنامهای آموزشگاه زبانهای خارجی و آموزشگاه موسیقی دارد. در آموزشگاه زبانهای خارجی، زبانهای انگلیسی، آلمانی و فرانسوی، روسی، چینی، عربی تدریس میشوند. آموزشگاه موسیقی نیز نوعی آموزشگاه علمی-کاربردی است که دورههای مختلف فراگیری انواع موسیقیها و با ارائه ی گواهی معتبر برگزار میشود.
تعداد دانشجویان این دانشگاه در سال 2021 در مقطع کاردانی 145319 نفر، کارشناسی 382226 نفر، در مقطع کارشناسی ارشد 350 و در مقطع دکتری نیز 218 نفر میباشد.
دانشگاه استانبول، بیش از 2هزار نفر عضو هیئت علمی دارد که از این میان، 1144 نفر به عنوان هیئت علمی پژوهشی و 405 نفر عضو هیئت علمی آموزشی مشغول به فعالیت هستند. تعداد اعضای هیئت علمی ویژه در دانشکدههای پزشکی این دانشگاه نیز 622 نفر است. 126 نفز نیز عضو هیئت علمی مدعو دانشگاه استانبول هستند که اصالتی آمریکای و اروپایی دارند.
پرطرفدارترین رشتههای دانشگاه استانبول:
- پرستاری
- حقوق
- تجارت
- معماری
- فیزیک
- مدیریت کسب و کار
- علوم سیاسی و روابط بینالملل
- علوم سیاسی و مدیریت دولتی
- روزنامه نگاری
- روابط عمومی و تبلیغات
- رادیو، تلویزیون و سینما
- مدیریت گردشگری
- سیستمهای مدیریت اطلاعات
شهریه ها در دانشگاه استانبول، بسته به رشته و مقطع متفاوت است. همچنین، در سال 2021، میانگین هزینه های سالانه برای دانشجویان خارجی در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، 3هزار دلار بوده است. متوسط هزینه ی زندگی نیز 300 تا 600 دلار در ماه است.
فهرست شهریه های اعلام شده در وبسایت رسمی دانشگاه استانبول به تفکیک رشته در مقطع کارشناسی در سال 2021:
رشته | زبان تدریس | شهریه ی سالانه به لیر |
پزشکی | انگلیسی و ترکی | 70000 |
دندانپزشکی | انگلیسی و ترکی | 30000 |
داروسازی | انگلیسی و ترکی | 25000 |
دامپزشکی | انگلیسی و ترکی | 20000 |
فنی-مهندسی | انگلیسی و ترکی | 15000 |
هنرهای زیبا | انگلیسی و ترکی | 15000 |
حقوق | انگلیسی | 10000 |
اقتصاد | انگلیسی و ترکی | 15000 |
مدیریت | انگلیسی | 10000 |
علوم سیاسی | انگلیسی | 100000 |
فیزیوتراپی | انگلیسی | 150000 |
ادبیات | انگلیسی و ترکی | 10000 |
جنگلداری | انگلیسی و ترکی | 9000 |
شیلات | انگلیسی و ترکی | 9000 |
ارتباطات | انگلیسی و ترکی | 9000 |
معارف اسلامی | انگلیسی، ترکی و عربی | 8000 |
برای دانشجویانی که بورس می شوند شهریۀ تحصیلی، خوابگاه، بیمه، رفت و آمد، بهداشت و درمان و… رایگان می شود.
خوابگاه دانشجویی: دانشگاه استانبول، بیش از 64 خوابگاه دانشجویی در شهر استانبول دارد که ظرفیت آن، بالغ بر 25هزار دانشجو است. امکانات این خوابگاه شامل اتاقهای 1 تا 4 نفره، سرویس بهداشتی، اینترنت، سالن ورزشی و کتابخانه است.
مرکز مشاوره و روانشناسی: دانشکاه استانبول، 10 مرکز مشاوره و روانشاسی تخصصی دارد که برای دانشجویان، کارکنان و سایر عموم خدمات ارائه میدهد.
درمانگاه: دانشگاه استانبول مجهز به 2 چند درمانگاه است که خدمات عمومی و تخصصی را به مراجعان ارائه میکند.
سالنهای ورزش: تعداد 8 سالن ورزشی مجهز نیز در دانشگاه استانبول وجود دارند که در آن انواع ورزشهای انفرادی و گروهی برای دانشجویان ارائه میشود. همچنین این دانشگاه، 34 تیم ورزشی دارد که در سطوح مختلف استانی بهصورت حرفهای فعالیت دارند.
کتابخانه و آزمایشگاه: دانشگاه استانبول، تعداد 420 کتابخانه و آزمایشگاه فعال دارد. همچنین، 221 تشکل و انجمن دانشجویی نیز در دانشگاه استانبول وجود دارد که برای اهداف علمی و گردشگری ایجاد شدهاند و به وسیله ی خود دانشجویان و خودگردان اداره میشوند.